Medycyna a Zdrowie
*******
Maria Anna Żółtowska
Wstęp
Zdrowy nawyk picia wody
Zdrowy nawyk picia wody jest i powinien być
jednym z najważniejszych rytuałów w kulturze żywienia. Bez wody nie jest możliwe życie. Także człowiek bez wody nie wiele by wytrzymał. Powszechna wiedza, że ludzki organizm składa się między
innymi z 75 procent wody, sugeruje, iż życie bez wody jest niemożliwe. W dzisiejszych czasach nie musimy już nikomu przypominać, co dzieje się z
odwodnionym organizmem. I do czego to może doprowadzić. Dlatego ważne jest, żeby przed każdym posiłkiem organizm wspomagać wodą. Ważne też, aby nawyk picia wody wdrażać od najmłodszych lat. Jakie
znaczenie ma picie wody i dlaczego dzieci powinny stosować tę podstawową zasadę picia wody, przedstawiają wyniki badań, zawarte w niniejszym materiale, który wyszukaliśmy dla Państwa, aby między
innymi w ten sposób upowszechniać wiedzę z dziedziny zdrowego żywienia i w trosce o zdrowie naszych dzieci, uczyć nawyku picia wody od najmłodszych lat.
Artkuł dodano 3.12.2013. ze stony:
*******
Artkuł przeniesiony ze stony:
Zapoznaj się z unikatowym raportem zawierającym dokładne dane o wiedzy, opiniach i przyzwyczajeniach polskich internautów (a w szczególności matek) związanych z podawaniem wody dzieciom. Został on przygotowany specjalnie z myślą o lekarzach pediatrach i lekarzach rodzinnych wsłuchujących się uważnie w potrzeby pacjentów.
To pierwsze badanie przeprowadzone na tak szeroką skalę. To także idealne narzędzie dla każdego lekarza chcącego pomagać rodzicom w budowaniu zdrowych nawyków żywieniowych u swoich dzieci.
Dowiedz się więcej.
Przeczytaj artykuły naszych ekspertów:
Woda w żywieniu dziecka - podstawowe kryteria oceny
- prof. dr hab. n. med. Halina Weker
Napoje słodzone gazowane i ich związek z powstawaniem chorób
dietozależnych
- prof. dr hab. n. med. Mirosław Jarosz, mgr Ewa Rychlik
Żywienie dzieci a zdrowie wczoraj, dziś i jutro
- mgr inż. Joanna Neuhoff-Murawska, dr hab. Piotr Socha, prof. dr hab. Jerzy Socha
Soki: zalety i zagrożenia w żywieniu dzieci i młodzieży
- mgr inż. Joanna Neuhoff-Murawska, dr hab. n. med. Piotr Socha, prof. dr hab. n. med. Jerzy Socha
Stanowisko Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń
dotyczących spożycia wody i innych napojów przez niemowlęta, dzieci i młodzież
- grupa ekspertów
Woda jako podstawowy składnik pokarmowy
- prof. dr hab. n. med. Jerzy Socha, dr hab. n. med. Piotr Socha, prof. dr hab. n. med. Halina Weker, mgr inż. Joanna Neuhoff-Murawska
ZFRPWE NAWYKI OD WIEKU NIEMOWLĘCEGO
http://www.wodanastart.pl/Woda-w-zywieniu-dziecka/
Woda w organizmie człowieka spełnia różnorodne funkcje m. in. nośnika składników pokarmowych oraz substancji wydalanych i rozpuszczalnika wielu związków powstających w procesach metabolicznych. Zawartość wody w ustroju człowieka jest zróżnicowana w zależności od wieku. W okresie prenatalnym w organizmie dziecka znajduje się około 94-75% wody, u noworodka około 78%, u niemowlęcia w 1 półroczu życia – 72%, a u dziecka w drugim roku życia średnio 65% wody ustrojowej. Dzienne zapotrzebowanie na wodę u dziecka szacuje się na 10-15% jego masy ciała. W zaleceniach żywieniowych dotyczących niemowląt i małych dzieci podkreśla się, że podstawowymi elementami warunkującymi prawidłowy rozwój i zdrowie jest bezpieczna żywność i dobra jakościowo woda (1-5). Celem pracy jest przedstawienie kryteriów oceny wody w opakowaniach jednostkowych zalecanej w żywieniu najmłodszych dzieci.
W latach 1994-2004 w Instytucie Matki i Dziecka przeprowadzono 27 ocen wody, w tym 15 badań pilotażowych. W pracy dokonano analizy składu 6 naturalnych wód w opakowaniach jednostkowych, które uzyskały pozytywny atest. Uzyskane wyniki odniesiono do aktualnie obowiązujących przepisów prawnych (1).
Oceny naturalnych wód w opakowaniach jednostkowych pod względem ich przydatności w żywieniu niemowląt i dzieci prowadzone są w Instytucie Matki i Dziecka przez zespół medyczno-żywieniowy. Przy opracowywaniu przez zespół założeń dotyczących wody z przeznaczeniem dla najmłodszych dzieci uwzględnione zostały następujące elementy:
Na podstawie przyjętych założeń ustalono, że podstawowymi kryteriami doboru wody w opakowaniach jednostkowych dla niemowląt i dzieci będą: suma rozpuszczonych składników mineralnych stopień mineralizacji wody zawartość sodu oraz siarczanów wiarygodność producenta/bezpieczeństwo produkcji/systemy zabezpieczające jakość produktu. Z przeprowadzonych ocen wód w opakowaniach jednostkowych 6 rodzajów wody uzyskało atest Instytutu Matki i Dziecka. Wśród sześciu ocenionych rodzajów wody, dwie z nich, zaliczono do naturalnych wód mineralnych, cztery do naturalnych wód źródlanych, niskozmineralizowanych, niskosodowych (tab. 1, 2).
Pobierz artykuł w PDF Drukuj artykuł
W tab. 1 przedstawiono skład naturalnych wód zaopiniowanych pozytywnie i zalecanych do przygotowywania posiłków/potraw dla niemowląt i małych dzieci.
Lp. |
Rodzaj składnika mineralnego |
Żywiec |
Dobrawa |
Nata |
Aquarel |
Naturalne wody źródlane [mg/l] |
Wg IMiDz |
||||||
1. |
Suma rozpuszczonych składników mineralnych |
185,84 |
408,66 |
384,90 |
519,45 |
≤ 500 dla niemowląt |
2. |
Magnez |
8,18 |
28,58 |
13,28 |
15,80 |
|
3. |
Wapń |
27,73 |
55,15 |
69,40 |
44,10 |
|
4. |
Sód |
8,00 |
1,50 |
5,00 |
60,00 |
≤ 20 dla niemowląt |
5. |
Potas |
1,00 |
0,88 |
2,50 |
8,75 |
|
6. |
Wodorowęglany |
109,00 |
286,78 |
259,40 |
336,50 |
|
7. |
Siarczany |
23,86 |
16,50 |
9,26 |
<2,00 |
|
8. |
Fluorki |
0,07 |
0,10 |
0,27 |
0,50 |
|
9. |
Jodki |
<0,02 |
0,00 |
<0,02 |
<0,02 |
|
10. |
Chlorki |
4,60 |
5,32 |
5,67 |
28,00 |
|
11. |
Kwalifikacja |
naturalna woda źródlana dla niemowląt i dzieci powyżej 1 roku życia |
naturalna woda źródlana dla dzieci powyżej 1 roku życia |
|
Przyjęte kryteria dla naturalnej wody źródlanej są zgodne z obowiązującymi aktualnie przepisami prawa żywnościowego.
W tab. 2 zestawiono skład chemiczny naturalnych wód mineralnych z atestem Instytutu w odniesieniu do aktualnych wymagań chemicznej kwalifikacji wody w opakowaniach jednostkowych.
Wybrane wyniki dużej analizy fizyko-chemicznej naturalnych wód mineralnych w opakowaniach jednostkowych cenionych w Instytucie Matki i Dziecka oraz wymagania chemicznej kwalifikacji wody.
Lp. |
Rodzaj składnika mineralnego |
Nałęczowianka |
Jurajska |
Naturalne wody mineralne [mg/l] |
|
Wg Rozp. M. Z. z dn. 29.04.2004 r. |
wg IMiDz |
||||
1. |
Suma rozpuszczonych składników mineralnych |
711,67 |
506,66 |
<50 - > 1500 (bardzo nisko-, nisko-, średnio-, wysokozmineralizowane |
<1500 |
2. |
Magnez |
22,56 |
32,08 |
>50 |
|
3. |
Wapń |
116,71 |
65,73 |
>150 |
|
4. |
Sód |
13,00 |
10,20 |
>200 |
≤20 |
5. |
Potas |
5,50 |
3,20 |
|
|
6. |
Wodorowęglany |
495,76 |
332,52 |
>600 |
|
7. |
Siarczany |
3,00 |
31,00 |
>200/<20* |
|
8. |
Fluorki |
0,27 |
0,30 |
>1,0** |
|
9. |
Jodki |
0,00 |
0,00 |
>2,00*** |
|
10. |
Chlorki |
8,86 |
12,05 |
>200 |
|
11. |
Kwalifikacja |
Naturalna woda mineralna dla dzieci powyżej 1 roku życia |
Pobierz artykuł w PDF Drukuj artykuł
Oceniane naturalne wody mineralne można zaliczyć do grupy średniozmineralizowanych. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 kwietnia 2004 roku podaje zasady kwalifikacji wód podziemnych, ustala szczególne warunki sanitarne oraz wymagania w zakresie przestrzegania zasad higieny w procesie produkcji i/lub obrocie naturalnymi wodami mineralnymi i naturalnymi wodami źródlanymi, w tym wodami stołowymi. Zgodnie z tym Rozporządzeniem (Dz. U. Nr 120, poz. 1256, z późn. zm.) wody w opakowaniach jednostkowych dzielą się na naturalne wody mineralne, naturalne wody źródlane, w tym wody stołowe. Podstawą kwalifikacji rodzajowej wody jest jej charakterystyczny skład mineralny.
Kwalifikacja naturalnych wód mineralnych, naturalnych wód źródlanych, w tym stołowych w opakowaniach jednostkowych według ogólnej zawartości rozpuszczonych składników mineralnych rozróżnia wody bardzo nisko (50 mg/l) i nisko (poniżej 500 mg/l) zmineralizowane, średniozmineralizowane (od 500 do 1500 mg/l) i wysokozmineralizowane (powyżej 1500 mg/l). W rozporządzeniu podano także inne kryteria podziału wód.
W procesie produkcji wód w opakowaniach jednostkowych stosuje się wodę pochodzącą z udokumentowanych zasobów podziemnych o naturalnym, stabilnym składzie mineralnym, izolowanych nakładem geologicznym chroniących zasób wody od zanieczyszczeń. Woda ta musi być pierwotnie czysta, nie może zawierać zanieczyszczeń chemicznych i bakterii chorobotwórczych (4,5).
Produkcja wód w opakowaniach jednostkowych podlega szczególnemu nadzorowi. Producent może rozpocząć produkcję wody pod warunkiem posiadania dokumentacji hydrologicznej, oceny jakości wody, spełnienia określonych warunków produkcji, w tym sanitarnych, także wielu innych wymagań regulowanych przepisami prawa żywnościowego (5,6).
Przyjęte przez zespół medyczno-żywieniowy kryteria oceny naturalnych wód w opakowaniach jednostkowych są zgodne z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa żywnościowego.
Pobierz artykuł w PDF Drukuj artykuł
Oceniane naturalne wody mineralne można zaliczyć do grupy średniozmineralizowanych. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 kwietnia 2004 roku podaje zasady kwalifikacji wód podziemnych, ustala szczególne warunki sanitarne oraz wymagania w zakresie przestrzegania zasad higieny w procesie produkcji i/lub obrocie naturalnymi wodami mineralnymi i naturalnymi wodami źródlanymi, w tym wodami stołowymi. Zgodnie z tym Rozporządzeniem (Dz. U. Nr 120, poz. 1256, z późn. zm.) wody w opakowaniach jednostkowych dzielą się na naturalne wody mineralne, naturalne wody źródlane, w tym wody stołowe. Podstawą kwalifikacji rodzajowej wody jest jej charakterystyczny skład mineralny.
Kwalifikacja naturalnych wód mineralnych, naturalnych wód źródlanych, w tym stołowych w opakowaniach jednostkowych według ogólnej zawartości rozpuszczonych składników mineralnych rozróżnia wody bardzo nisko (50 mg/l) i nisko (poniżej 500 mg/l) zmineralizowane, średniozmineralizowane (od 500 do 1500 mg/l) i wysokozmineralizowane (powyżej 1500 mg/l). W rozporządzeniu podano także inne kryteria podziału wód.
W procesie produkcji wód w opakowaniach jednostkowych stosuje się wodę pochodzącą z udokumentowanych zasobów podziemnych o naturalnym, stabilnym składzie mineralnym, izolowanych nakładem geologicznym chroniących zasób wody od zanieczyszczeń. Woda ta musi być pierwotnie czysta, nie może zawierać zanieczyszczeń chemicznych i bakterii chorobotwórczych (4,5).
Produkcja wód w opakowaniach jednostkowych podlega szczególnemu nadzorowi. Producent może rozpocząć produkcję wody pod warunkiem posiadania dokumentacji hydrologicznej, oceny jakości wody, spełnienia określonych warunków produkcji, w tym sanitarnych, także wielu innych wymagań regulowanych przepisami prawa żywnościowego (5,6).
Przyjęte przez zespół medyczno-żywieniowy kryteria oceny naturalnych wód w opakowaniach jednostkowych są zgodne z aktualnie obowiązującymi przepisami prawa żywnościowego.
Pobierz artykuł w PDF Drukuj artykuł
The aim of the study was to present the assessment criteria of water in unitary packages in regard to current regulations of food law.
Due to a great demand for fluids and their significant role in the daily diet of infant, it is recommended to use the water of high quality. For infants and small children the safest is the unitary packed water – natural and free of chemical and microbiological contaminants. This water is derived from underground water sources or water-bearing layers of certified resources. Natural water of low sodium (concentration ≤ 500 mg/l) is recommended for infants below 1 year of age. For children at age of 1 year or more, the water of medium level of minerals concentration is suitable (to 1500 mg/l dissolved mineral substances). An appropriate, stable composition of water, high chemical and microbiological purity proper composition of macro- and microelements, high production standard and other specific conditions as well are the factors that decide of suitability of bottle water in infants and the youngest children nutrition.
The assessment of water assign for children has been conducted in Institute of Mother and Child for many years.
1.Weker H., Barańska M., Rudzka-Kańtoch Z.: Modele żywienia zdrowego dziecka, Med. Wieku Rozw., 2000;IV (supl. I do nr 3);25-34, -2. Weker H., Rudzka-Kańtoch Z.: Żywienie niemowląt, dzieci i młodzieży w: Opieka zdrowotna nad rodziną, PZWL Warszawa 2003: 137-187.-3. Rudzka-Kańtoch Z., Weker H.: Woda w żywieniu dzieci, Med. Wieku Rozw., 2000; IV (supl. I do nr 3): 109-115.- 4. Hozyasz K., Ruszczyńska A., Bulska E.: Zanieczyszczające pierwiastki w niegazowanych wodach mineralnych, Materiały konferencyjne z III Kongresu Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Kraków 16-18 września 2004.-5. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie naturalnych wód mineralnych, naturalnych wód źródlanych i wód stołowych (Dz. U. Nr 120, poz. 1256). -6. Drobnik M., Latour T.: Badania wpływu procesów technologicznych w toku produkcyjnym wód butelkowanych na ich właściwości utleniająco-redukcyjne, Roczn. PZH, 2003;54 (3): 275-285.
Artykuł przeniesiony ze strony:
http://www.wodanastart.pl/Woda-jako-podstawowy-skladnik-pokarmowy/
Sprawozdanie z sympozjum które odbyto się 18.05.2007 w Warszawie-Międzylesiu, pod patronatem naukowym Instytutu „Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka” oraz Komisji Żywienia Dzieci i Młodzieży Komitetu Nauk o Żywieniu Człowieka PAN. Spotkanie zgromadziło około 250 uczestników pediatrów i żywieniowców, a przewodniczyli mu: prof. dr hab. Jerzy Socha oraz prof. dr hab. Hanna Kunachowicz
Treść wykładów w pełnej wersji została opublikowana w „Standardach Medycznych” nr 1/2007. Do „Dyskusji Okrągłego Stołu” mającej na celu opracowanie stanowiska ekspertów w zakresie spożycia różnych płynów przez młodzież i dzieci zostali zaproszeni wszyscy uczestnicy spotkania.
Sebastian Lampa:
dr inż. Rafał Bray, Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska:
dr Magda Przepiórka:
mgr inż. Iwonna Niegowska:
Dr n. med. Lucjan Szponar postulował, aby wodę traktować jako składnik pokarmowy, a nie jedynie rozpuszczalnik ważnych dla życia substancji, mając na uwadze fakt, iż jest ona podstawowym składnikiem organizmu człowieka.
Prof. dr hab. Wojciech Cichy zabrał głos w sprawie mlecznych napojów fermentowanych, o niskiej zawartości tłuszczu, niskiej technologicznie możliwej zawartości cukru, które winny stać się codziennym składnikiem posiłków spożywanych w szkole, bez względu na sytuację społeczną i ekonomiczną dziecka, jako integralną część polityki wyrównywania różnic w prozdrowotnej polityce eliminowania nierówności w zdrowiu. Dodatkowo postulował, iż względna wysoka częstość występowania w populacji dzieci i młodzieży w Polsce nadwrażliwości na składniki mleka krowiego i związana z tym możliwość ujawnienia się alergii lub nietolerancji laktozy uzasadnia celowość opracowania i wdrożenia strategii zastępowania mleka krowiego odpowiednim asortymentem innych rodzajów mleka, np. mlekiem niskolaktozowym i jego przetworami.
Prof. dr hab. Hanna Kunachowicz zwróciła uwagę, iż obok soków, na rekomendacje spożycia przez dzieci i młodzież, ze względu na wysoką wartość odżywczą zasługują również nektary, będące napojami przecierowymi.
W kwestii niepokoju o jakość mikrobiologiczną soków jednodniowych Pani Profesor przypomniała, iż za bezpieczeństwo mikrobiologiczne produktu odpowiada producent, który ma obowiązek przeprowadzenia procesu technologicznego w sposób uniemożliwiający rozwój niepożądanej flory mikrobiologicznej produktu.
Prof. dr hab. Hanna Kunachowicz zwróciła również uwagę, iż działanie fizjologiczne cukrów prostych stosowanych w celu dosłodzenia soku jest takie samo, jak w przypadku naturalnie występujących w owocach cukrów, stąd, jej zdaniem, istotna jest całkowita zawartość cukrów prostych. Wiele gatunków owoców rosnących w naszej strefie klimatycznej charakteryzuje się smakiem kwaśnym, brak dostodzenia soku z takich owoców nie pozwoli producentom na uzyskanie smaku akceptowalnego przez konsumenta.
Mgr Tadeusz Wojtaszek zwrócił uwagę, iż opinia dotycząca obecności dwutlenku węgla, którym nasycane są wody gazowane i jego negatywnego wpływu na stan zmineralizowania kośćca nie jest słuszna i wypływa z niewłaściwej interpretacji badań amerykańskich. Dotyczyły one bowiem wpływu na gospodarkę wapniowo-fosforanową napojów typu cola, zawierających kwas ortofosforowy, a nie innych napojów gazowanych, nasycanych dwutlenkiem węgla.
Pobierz artykuł w PDF Drukuj artykuł
ilość soków spożywanych przez dzieci i młodzież winna być dokładnie określona przez lekarza, bądź dietetyka.
Pobierz artykuł w PDF Drukuj artykuł
W podsumowaniu podkreślono znaczenie zachowania proporcji ilościowych w spożywaniu różnego rodzaju płynów, zgodnie z ich znaczeniem fizjologicznym i zapotrzebowaniem organizmu dziecka wynikającym z jego rozwoju ontogenetycznego. Dzieci i młodzież powinny, w pierwszej kolejności pić mleko i napoje fermentowane, w dalszej wody mineralne, soki i sporadycznie napoje słodzone.
Zwrócono się do Pani Profesor Anny Dobrzańskiej, specjalisty krajowego ds. pediatrii o powołanie Komisji Ekspertów, celem sporządzenia zaleceń dotyczących spożycia różnego rodzaju płynów przez dzieci i młodzież.
Pobierz artykuł w PDF Drukuj artykuł
UA-46283632-1